Hoeilander.be

HET DORP

Ooit het “glazen dorp”. HOEILAART. In de jaren vijftig en zestig van vorige eeuw telde Hoeilaart 13.000 serres. Men bouwde serres op alle mogelijke plaatsen. Het zorgde voor  economische welvaart . De algemene heropbouw na de Tweede Wereld Oorlog leidde tot de zgn. “golden sixties”. De economische activiteit groeide ongekend. Niet zo evenwel voor de druivenstreek. Integendeel. Eind de jaren 60 raakte de druiventeelt in een diepe crisis. De serres bleven vaak onbewerkt en  vervallen achter.

Bovenstaande had  een enorme impact op de inname van de ruimte. Voor Hoeilaart was dit een zware opdracht. Het gemeentelijk beleid stond voor een enorme uitdaging om terug te keren naar een dorp zonder serres. Bovendien werd Hoeilaart, gezien zijn ligging,  geconfronteerd met de druk en expansie van de Hoofdstad.

In die jaren was er nog niet veel visie op ruimtelijke ordening en planning. De gemeente behielp zich met het toekennen van premies voor de sloop van serres of boetes voor de niet-afbraak ervan.  In al die tijd  konden de gemeentelijke beleidsmakers  eigenlijk een beetje “hun goesting” doen. Ook in Hoeilaart gaf dit aanleiding tot fouten, vaak politiek geïnspireerd. Er werden toen o.m. bouwvergunningen afgeleverd voor  kleine appartementsgebouwen in gebieden waar deze niet thuishoorden. Er werden toelatingen gegeven voor gebouwen zonder respect voor bewaring van afstand noch bekommernis om de  veiligheid van het toenemend verkeer. En geen of weinig overwegingen van milieuaard ,mobiliteit , groen en open ruimtes. Toen was in Vlaanderen  al een groot deel van het onheil geschied. Ruimtelijke wanordening .Getuige hiervan zijn o.m. onze volgebouwde kustlijn  en de  welgekende  lintbebouwing .

In de jaren 70 werden voor gans België Gewestplannen opgesteld met vooral een indeling naar woonzones, industriezones ,natuurgebied en landbouw. De gemeentes kregen hierin een belangrijke rol te spelen : zij konden de gewestplannen verfijnen via meer gedetailleerde Algemene Plannen van Aanleg  (APA)en Bijzondere plannen van aanleg (BPA) . Dus ook in Hoeilaart werd een APA (dat voor het ganse grondgebied van Hoeilaart geldt) opgesteld, daterend van 1984 en nog steeds van kracht. In de periode  80 tot 2000) werden ook BPA’s opgesteld (voor bepaalde gebieden in de gemeente). Sommigen daarvan zijn nog van kracht.

Vanaf 2000 worden nieuwe instrumenten gebruikt om de ruimtelijke ordening  te sturen: vanaf dan spreken we van : Ruimtelijke Uitvoeringsplannen en ruimtelijke structuurplannen .Dit valt grosso modo samen met de start van de  nieuwe meerderheid zijnde de  coalitie van Open VLD en Pro  .En vanaf dan zien we een totale ommekeer in het ruimtelijk beleid van Hoeilaart.

De verborgen agenda en het nooit uitgesproken doel  van deze meerderheid is overduidelijk: het aantal inwoners van Hoeilaart zo vlug mogelijk laten stijgen.

En daar bestaan  wel enkele onweerlegbare bewijzen van:

1)Groei van de bevolking .

In de periode 2001 tot 2018 was er een toename van de bevolking  per jaar van meestal meer dan 1%. Met zelfs een uitschieter in 2007 waar de groei op één jaar maar liefst 2% bedroeg. De jaren daarvoor bedroeg de toename meestal minder dan 1%. Volgens de officiële bron “Statistiek Vlaanderen” nam het aantal inwoners in Hoeilaart tussen 2015 en 2020 toe met 5,7% en hoort daarmee bij de koplopers in de provincie Vlaams-Brabant.

2) De bevolkingsdichtheid.

Hoeilaart heeft een oppervlakte van 20 km² . Met 11.407 inwoners in 2020  leidt men hieruit af dat er in Hoeilaart 570 inwoners per km² wonen .  In vergelijking met het gemiddelde in Vlaanderen (487) is dit aan de hoge kant. De enige nuance die kan gemaakt worden is het feit dat Hoeilaart deel uitmaakt van de gordel rond Brussel en dus de invloed ondergaat van de Hoofdstad. Een fenomeen dat geldt voor alle gemeenten gelegen nabij een stad. Maar  het cijfer van 570 inwoners per km² is  misleidend en zelfs niet juist. Hoeilaart is immers gezegend met 10 km² zoniënwoud  en deze mogen we dus niet meetellen  bij de berekening van de bevolkingsdichtheid . M.a.w. , het aantal inwoners van 11.407 moet gedeeld worden door 10 (en niet door 20) .Dan komen we aan een bevolkingsdichtheid van 1.140 inwoners per km². Dat zijn cijfers die we terugvinden bij de verstedelijkte buurgemeentes rond Brussel en zelfs in provinciesteden.

Meer inwoners  heeft zowat zijn voordelen  voor een gemeentelijke overheid:

1)    Meer inwoners betekent meer kiezers en betekent dat de gemeente zwaarder weegt op politiek vlak. Voor politiekers die alles graag groot zien is het een zegen. Hun “persoonlijk gewicht” weegt ook zwaarder op politiek vlak.

2)    Meer inwoners betekent ook meer aantrekkingskracht voor dienstverlenende bedrijven . Hoe verklaar je anders dat een nieuwe grootdistributeur als Okay zich in Hoeilaart kon vestigen en rendabel zijn naast een bestaande AD Delhaize.

3)    Meer inwoners  betekent ook  meer inkomsten . Inwoners en hun huis of appartement betekent meer Opcentiemen (via de onroerende voorheffing, zeg maar grondbelasting) en meer Aanvullende Personenbelasting . Het is geweten en bevestigd door het Agentschap Binnenlands Bestuur/Lokale Financiën dat meer inwoners en dus meer inkomsten niet aanleiding geven tot proportioneel meer uitgaven. M.a.w. meer inwoners creëert comfort voor de begroting en de rekeningen. Ook hier weer geeft dit aanleiding om uit te pakken met  grote en dure prestigeprojecten.

4)    Meer inwoners betekent ook meer en beter betaalde mandaten allerhande. Meer dan 10.000 inwoners geeft al vlug een verschil in meer van de wedde van de Burgemeester en Schepenen van 8.000 en 5.000 euro respectievelijk.

Laat me duidelijk zijn: dit zou een eerbare politieke doelstelling kunnen zijn. Zeker indien het op een duidelijke en transparante manier gecommuniceerd wordt (wat m.i. niet het geval is). Ik persoonlijk ben er geen voorstander van. Geef mij (en wellicht velen met mij) maar een modern dorp en geen verstedelijkt Betonnen Hoeilaart met op loopafstand het zoniënwoud . Dat Open VLD in dat verhaal stapt kan ik nog begrijpen. Zeker als je te maken hebt met enkele  politici die het allemaal graag groot zien. Dat PRO in dat verhaal stapt is voor mij totaal onbegrijpelijk. Maar als de inwoner van Hoeilaart dat wil dan moeten het zich  daar democratisch bij neerleggen. Wat niet wegneemt dat ik, en wellicht velen met mij, het in de volgende jaren zullen blijven bekampen.

Marcel Baeten